واشر تخت یکی از اتصالات بسیار پر کاربرد می باشد که همراه با مهره و پیچ در شکل های شش گوش، آلن، استاد بولت، پیچ متری و دیگر انواع پیچ مورد استفاده قرار می گیرد. واشر تخت گاهی در اتصالات پیچ و مهره همراه با واشر فنری و گاهی بصورت تک یا دوبل بکار گرفته می شود. واشر تخت اغلب در اتصالات به دو منظور مورد استفاده قرار می گیرد: یکی افزایش سطح اتکای مهره چرا که در بسیاری از اتصالات سطوح کار دارای استحکام لازم نبوده و با توجه به سطح اتکار کم مهره امکان ورود مهره در اثر گشتاور به داخل سطح کار وجود دارد که از محکم شدن اتصال جلوگیری به عمل می آورد. دلیل دوم استفاده از واشر تخت جلوگیری از خوردگی و آسیب رسیدن به سطح کار توسط مهره شش گوش می باشد.
واشر تخت با استاندارد های مختلف، جنس ها و گرید های مختلف و در سایز های مختلفی تولید می شوند. استاندارد تولید واشر تخت بیان کننده شکل ظاهری شامل قطر بیرونی، قطر دروانی، ضخامت و نوع خمیدگی لبه ها می باشد و معروف ترین استاندارد تولید واشر تخت استاندارد DIN 125 می باشد. طبق این استاندارد واشر تخت از سایز 3 میلیمتر به بالا یعنی برای اتصال بر روی پیچ با قطر 3 میلیمتر و بالاتر تولید شده است. واشر تخت استاندارد DIN 125 در جنس های آهنی کلاس 5 بصورت گالوانیزه سرد، خشکه و فولادی کلاس های 8 و بالاتر به شکل گالوانیزه و داکرومات و همچنین در جنس استنلس استیل A2 , A4 تولید و عرضه می شود. قیمت واشر تخت به سبب سادگی تولید اغلب پایین بوده و واشر تخت بصورت وزنی خرید و فروش می شود.
واشر تخت استاندارد DIN 125 آهنی پرر کاربرد ترین نوع واشر تخت می باشد که در اتصالات پیچ شش گوش، پیچ آلن آلن و پیچ متری همراه با مهره شش گوش بکار گرفته می شود. واشر تخت استاندارد DIN 125 آهنی دارای ابعاد میلیمتری بوده و از سایز 3 میلیمتر به بالا تولید میشود. استاندارد تولید واشر تخت آهنی بیانگر قطر داخلی، قطر خارجی و انحنای لبه واشر تخت می باشد. کلاس های 4 و 5 از واشر تخت آهنی اغلب بصورت آبکاری شده گالوانیزه سرد عرضه شده و برای اتصال بر روی پیچ گرید 4.6 و 5.6 مورد استفاده قرار می گیرند.
واشر تخت استیل A2 استاندارد DIN 125 که همراه با پیچ شش گوش استیل، پیچ آلن استیل و پیچ متری استیل مورد استفاده قرار می گیرد در سایز های مختلف از 3 میلیمتر به بالا تولید و عرضه می شود. واشر تخت استیل A2 استاندارد DIN 125 دارای ابعاد میلیمتری می باشد و در ساختار آن در کنار فلز آهن از عناصر فلزی اکتیو که قابلیت بالایی در الکترون دهی دارند یعنی کروم و نیکل استفاده شده است. واشر تخت استیل A2 استاندارد DIN 125 در مقابل رطوبت و آب دارای مقاومت محیطی بالایی بوده و زنگ نمی زند. واشر تخت استیل A2 استاندارد DIN 125 بدون نیاز به آبکاری در صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. بازرگانی پیچ سازان تولید کننده و عرضه کننده سایز های مختلف واشر تخت استیل در ایران می باشد.
واشر تخت فولادی HV در دستگاه استاندارد بین المملی با استاندارد EN14399 و در دساگاه استاندارد DIN طبق استاندارد DIN 6916 تولید می شود. این گرید از واشر تخت که دارای سختی سطحی، تنسایل و مقاومت سایشی بسیار بالایی است از فولاد پر کربن تولید شده و نسبت به واشر تخت ساده استاندارد DIN125 دارای ارتفاع بیشتر و میزان متریال بکار رفته در تولید بالاتری است. از این واشر تخت HV برای اتصال بر روی پیچ شش گوش فولادی HV که با کلاس 10.9 از فولاد تولید شده است استفاده می شود.
واشر تحت در اتصالات پیچ و مهره ها اغلب به دو دلیل اصلی مورد استفاده قرار می گیرد. دلیل اصلی تر و مهمتر افزایش سطح اتکای پیچ می باشد. بدین معنا که با توجه به اینکه سطح مقطع گل پیچ چندان زیاد نمی باشد در صورت عدم استفاده از واشر ممکن است پیچ بصورت کلی سطح کار را بالاخص در مورد اتصالات صفحات آلومینیومی و صفات غیر فلزی رد کرده و به هیچ وجه اتصالی صورت نگیرد. استفاده از واشر تخت سطح اتکای پیچ را بسیار گسترده تر می کند که نه تنها سبب تکمیل فرایند اتصال می شود بلکه میزان بار و تنش ناشی از اتصال را بر روی سطح بیشتری از قطعه کار انتقال می دهد که از نظر فیزیکی فرایند مثبتی می باشد. دلیل دوم استفاده از واشر تخت جلوگیری از آسیب رسیدن به سطح قطعه کار می باشد چرا که لبه های شکل دار پیچ در صورت عدم استفاده از واشر تخت در دور های آخر اتصال سبب سایش و آسیب به سطح قطعه کار می شوند.
واشر تخت با وجود ساختار و شکل ساده ای که دارد نه تنها از متریال های مختلف و در گرید های مختلفی تولید می شود بلکه دارای استاندارد های مختلفی است. استاندارد های مختلف واشر تخت بیان گر سه فاکتور بسیار مهم ابعادی هستند که می تواند عملکرد و قابلیت های واشر تخت را در قطر برابر به شدت تحت تاثیر قرار دهد. از میان این فاکتور ها مهمترین فاکتور ابعادی قطر خارجی واشر با وجود برابر بودن قطر داخلی است. در زیر این سه مورد و تاثیر آنها را بر کیفیت واشر تخت در استاندارد های مختلف برررسی می کنیم.
استاندارد های تولید واشر تخت استاندارد های ابعادی هستند و بیان گر متریال بکار رفته از جمله آهن، فولاد و استیل و گرید های آنها در تولید واشر تخت نیستند.
واشر تخت بسته به اینکه از چه متریالی تولید شده باشد می تواند دارای آبکاری سطحی باشد. ابکاری سطحی واشر تخت برای متریال هایی صورت می پذیرد که دارای قابلیت ذاتی تحمل تماس با آب، رطوبت و یا مواد عالی و معدنی خورنده فلزات مانند اسید های رقیق و کلرید ها را نداشته باشند. از این رو واشر تخت فولادی و آهنی نیاز به آبکاری سطحی داشته حال آنکه واشر تخت استیل در هر دو گرید A2 , A4 بدون نیاز به آبکاری سطحی دارای قابلیت های ضد زنگ می باشد. آبکاری واشر تخت با بکار گیری عنصر فلزی فعال زینک Zn که به فارسی روی نیز نامیده می شود و به سه روش صورت می پذیرد که در زیر بررسی می نماییم.
از میان دو نوع آبکاری گالوانیزه گرم و داکرومات واشر تخت با در نظر داشتن ضخامت کمتر لایه سطحی زینک بر روی واشر تخت داکرومات و دمای کمتری که این فرایند آبکاری واشر تخت در آن اتفاق می افتد باید این روش را بعنوان مدرن ترین و مناسب ترین روش آبکاری سطحی واشر تخت در نظر داشت.